شربت بی بی سد فراورده گیاهی حاوی عصاره‌های گیاهان گل ساعتی، ریزوم زنجبیل، گل بابونه، بادرنجبویه، نعناع فلفلی و میوه عناب است که با اثرات آرام‌بخش به بهبود کیفیت خواب کودک و درمان نا آرامی و بی‌خوابی نوزادان و کودکان کمک می‌کند. شربت بی بی سد در بطری شیشه‌ای 60 میلی‌لیتری توسط شرکت گل دارو تولید می‌شود. با اینکه بی بی سد به فرم دارویی شربت عرضه شده است، در میان عموم تحت عنوان قطره بی بی سد نیز شناخته می‌شود. به‌همین دلیل گاهی در متن از عبارت قطره برای توصیف این محصول استفاده شده است.
شربت بیبی سد نوعی شربت خواب آور کودکان است که به‌طور خاص برای کاهش بی‌قراری و بهبود کیفیت خواب در نوزادان و کودکان طراحی شده است.
بیبی سد حاوی عصاره‌های گیاهی استانداردشده شامل 25 میلی‌گرم عصاره خشک اندام هوایی گل ساعتی (Passiflora incarnata)، 1.25 میلی‌گرم عصاره خشک ریزوم زنجبیل (Zingiber officinale)، 150 میلی‌گرم عصاره هیدروالکلی گل بابونه (Matricaria recutita)، 25 میلی‌گرم عصاره خشک برگ بادرنجبویه (Melissa officinalis)، 250 میلی‌گرم عصاره آبی برگ نعناع فلفلی (Mentha piperita) و 250 میلی‌گرم عصاره آبی میوه عناب (Ziziphus jujuba) در هر 5 میلی‌لیتر است، که بر اساس 1.5-2 میلی‌گرم فلاونوئید تام (برحسب هایپروزید) استاندارد شده است.
این ترکیبات با خواص آرام‌بخش، ضداسپاسم و ضدنفخ شناخته شده‌اند و به‌صورت هم‌افزا عمل می‌کنند تا آرامش و خواب طبیعی را در کودکان تقویت کنند. شربت بی بی سد گل دارو با تایید سازمان غذا و دارو به‌عنوان گزینه‌ای ایمن برای کودکان از بدو تولد ارائه شده و فاقد گزارش عوارض جانبی قابل‌توجه است. در ادامه به بررسی عوارض و فواید شربت بی بی سد پرداخته خواهد شد.
بی بی سد گل دارو به‌عنوان یک فراورده گیاهی برای کاهش بی‌قراری، بهبود خواب و تسکین علائم کولیک در نوزادان و کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. مکانیسم‌های اثر علمی قطره بیبی سد بر اساس ترکیبات فعال زیستی گیاهان به‌کار رفته در آن است که در ادامه تشریح می‌شود:
عصاره گل ساعتی حاوی فلاونوئیدها (مانند کریستین) و آلکالوئیدها (مانند هارمان و هارمالین) است که با افزایش فعالیت گیرنده‌های GABA-A در سیستم عصبی مرکزی، اثرات آرام‌بخش و خواب‌آور ایجاد می‌کند. مطالعات بالینی نشان داده‌اند که این عصاره مدت خواب را طولانی‌تر کرده و کیفیت آن را بهبود می‌بخشد. بادرنجبویه نیز با تاثیر بر سیستم‌های کولینرژیک و گاباارژیک، استرس را کاهش داده و به خواب طبیعی کمک می‌کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد گیاه بادرنجبویه و خواص آن، مطالعه مقاله "گیاه بادرنجبویه با نام علمی Mellisa officinalis" تالیف و ترجمه خانم دکتر شیدا احمدی کولایی پیشنهاد می‌شود.
بابونه با دارا بودن فلاونوئیدهایی مانند اپی‌ژنین و لوتئولین، گیرنده‌های GABA را تعدیل کرده و با کاهش فعالیت محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA)، اثرات ضداضطراب و آرام‌بخش اعمال می‌کند. این خاصیت در کنار عناب، که حاوی ساپونین‌هایی با اثر مهاری بر مسیرهای گلوتامات در هیپوکامپ است، به کاهش ناآرامی کمک می‌کند.
نعناع فلفلی به‌دلیل وجود منتول و ترکیبات ضداسپاسم، انقباضات عضلانی روده را کاهش داده و نفخ را تسکین می‌دهد. زنجبیل نیز با خواص ضدنفخ و ضدالتهابی خود (به‌دلیل جینجرول‌ها)، اسپاسم‌های گوارشی را آرام کرده و به خواب راحت‌تر کودک کمک می‌کند. این اثرات در بهبود علائم کولیک، که اغلب با بی‌قراری و اختلال خواب همراه است، نقش دارند.
ترکیب این شش گیاه با افزایش فعالیت نوروترانسمیترهای مهاری (مانند GABA) و کاهش تحریک‌پذیری سیستم عصبی، اثرات آرام‌بخش و خواب‌آور را تشدید می‌کند. فلاونوئیدهای بابونه، بادرنجبویه و گل ساعتی به‌طور خاص با تاثیر بر سروتونین و دوپامین، تعادل عصبی را بهبود می‌بخشند.
در مجموع، Babysed با بهره‌گیری از ترکیبات گیاهی استانداردشده، یک راهکار موثر و ایمن برای مدیریت بی‌قراری، بی‌خوابی و کولیک در کودکان ارائه می‌دهد. مکانیسم‌های اثر آن شامل تعدیل سیستم عصبی مرکزی از طریق گیرنده‌های GABA، کاهش التهاب و اسپاسم گوارشی، و تقویت خواب طبیعی است که همگی در مطالعات علمی تایید شده‌اند.
مصرف شربت بی بی سد همراه با شربت گل گریپ موجب اثربخشی بهتر این فراورده خواهد شد. شربت گل گریپ حاوی اسانس بدون ترپن دانه شوید و سدیم بی کربنات است که اثرات بادشکن، ضد نفخ و ضد اسپاسم دارد.
شربت بی بی سد برای نوزاد قابل استفاده بوده و جهت کاهش بی‌قراری و بهبود خواب از بدو تولد طراحی شده است. دوز پیشنهادی بی بی سد برای نوزاد از بدو تولد تا یک ماهگی (2.5 میلی‌لیتر) با توجه به فیزیولوژی حساس این گروه سنی تنظیم شده و فاقد عوارض جانبی قابل‌توجه است، که آن را به گزینه‌ای ایمن برای والدین تبدیل می‌کند.
شربت بیبی سد برای نوزاد با بهره‌گیری از نعناع فلفلی و زنجبیل، اسپاسم‌های روده‌ای و نفخ را کاهش داده و به تسکین کولیک، که یکی از علل شایع ناآرامی است، کمک می‌کند. شربت بی بی سد برای نوزادان با استانداردسازی بر اساس فلاونوئیدهای تام، اثرات هم‌افزای این گیاهان را به حداکثر می‌رساند و آرامش گوارشی و خواب طبیعی را تقویت می‌کند.
مصرف شربت بی بی سد برای بزرگسالان به‌طور رسمی توصیه نمی‌شود، زیرا این فراورده به‌طور خاص برای فیزیولوژی و نیازهای نوزادان و کودکان طراحی شده و دوز ترکیبات فعال آن (مانند 25 میلی‌گرم عصاره گل ساعتی و 150 میلی‌گرم عصاره بابونه در هر 5 میلی‌لیتر) برای بزرگسالان ممکن است ناکافی باشد.
عصاره‌های گیاهی موجود، از جمله گل ساعتی و بادرنجبویه، در دوزهای بالاتر در بزرگسالان اثرات آرام‌بخش و ضداضطراب نشان داده‌اند، اما غلظت پایین این شربت برای ایجاد تاثیر قابل‌توجه در سیستم عصبی مرکزی بزرگسالان بهینه نیست.
علاوه بر این، نبود مطالعات بالینی در مورد اثربخشی آن در بزرگسالان، همراه با تفاوت در متابولیسم و پاسخ فارماکولوژیکی، استفاده از آن را در این گروه محدود می‌کند. بزرگسالان برای اهداف مشابه باید از فراورده‌های مخصوص خود با دوزهای تنظیم‌شده استفاده کنند و با پزشک مشورت کنند.
طریقه مصرف شربت بی بی سد برای گروه‌های سنی مختلف به‌صورت زیر است:
از بدو تولد تا 1 ماهگی: نصف قاشق مرباخوری (2.5 سی‌سی)
از یک ماهگی تا شش ماهگی: یک قاشق مرباخوری (5 سی‌سی)
از شش ماهگی به بالا: دو قاشق مرباخوری (10 سی‌سی)
زمان مصرف شربت بی بی سد به‌طور علمی باید بر اساس هدف استفاده و فیزیولوژی خواب و گوارش کودک تنظیم شود تا اثربخشی آن بهینه گردد. بهتر است بی بی سد 30 دقیقه تا 1 ساعت قبل از خواب مصرف شود، زیرا فلاونوئیدها و آلکالوئیدهای موجود در آن به‌تدریج با افزایش فعالیت GABA در سیستم عصبی مرکزی، آرامش و خواب را تسهیل می‌کنند. در مواردی مانند کولیک یا بی‌قراری گوارشی، مصرف آن همراه یا بلافاصله پس از وعده غذایی می‌تواند به‌دلیل حضور نعناع فلفلی و زنجبیل، که اثرات ضدنفخ و ضداسپاسم دارند، به آرامش سریع‌تر دستگاه گوارش کمک کند.
عوارض شربت بی بی سد به‌طور کلی نادر گزارش شده‌اند، زیرا این فراورده با ترکیبات گیاهی ملایم و دوزهای استانداردشده برای کودکان طراحی شده و تاکنون عارضه جدی از مصرف آن اعلام نشده است. با این حال، عوارض شربت بی بی سد برای نوزادان ممکن است در موارد نادر شامل واکنش‌های حساسیتی خفیف (مانند راش پوستی یا تحریک گوارشی) به‌دلیل حساسیت به ترکیبات گیاهی مانند بابونه یا نعناع فلفلی باشد، که در مطالعات به‌عنوان عوارض احتمالی گیاهان دارویی ذکر شده‌اند.
همچنین، مصرف بیش از حد دوز توصیه‌شده (2.5-10 میلی‌لیتر بر اساس سن) می‌تواند به خواب‌آلودگی بیش از حد یا ناراحتی معده منجر شود، به‌ویژه در نوزادان با سیستم گوارشی حساس، هرچند شواهد بالینی محدودی این موضوع را تایید می‌کند.
